Af caafimaad qaba ayaa lagama maarmaan u ah jirka caafimaadka qaba. hadaba waxa haboon inaa ilkaheyno daryeelo sababtoo ah waxay ka mid yihin kuwa ugu muhiimsan jirkeena.hadaba sidaad u xoojisid dhoola cadeyntada iyo la hadal ka bulshada si fican ugu bogo qoraalkan.
mawduucyada:
• Cudurada kugu dhici kara haddi aadan daryeelin ilkahaaga
• iyo sida fudud aad u daryeeli kartid ilkaahaaga iyo afkaaga.
waa kuwan cudurada ku dhici karaa ilkahaaga iyo afkaga hadii aadan daryeelin:
ilko qudhunka
Ilko qudhunku waa dhibaato ay dad badani la kulmaan. Waa dhibaato keeni karta xanuun iyo dhibaato badan. Susalka ilkuhu waa dhibaato ku dhici karta ilig kasta. Waxay ku dhici kartaa ilig kasta oo afkaaga ku jira. Susalka ilkuhu waa dhibaato ku dhici karta ilig kasta marxalad kasta oo horumarineed. Suuska ilkuhu waa dhibaato ku dhici karta ilig kasta meel kasta oo ilig ah. Susalka ilkuhu waa dhibaato ku dhici karta ilig kasta oo da' kasta ah. Suuska ilkuhu waa dhibaato ku dhici karta ilig kasta qoomiyad kasta. Susalka ilkuhu waa dhibaato ku dhici karta ilig kasta jinsi kasta. Ilko qudhunku waa dhibaato dhici karta
Qulqulka Ilkaha waa xaalad ilkuhu ay qudhunto oo aakhirka ka soo dhacaan. Suuska ilkuhu waxa keena arrimo is biirsaday ay ka mid yihiin nadaafadda afka oo liidata, cunto ay ku badan tahay sokor iyo aashito, iyo la'aanta fluoride.
Suusku wuxuu ku dhici karaa ilig kasta, laakiin wuxuu ku badan yahay ilkaha hore Qulqulku wuxuu bilaabmaa marka bakteeriyadu sonkorta u beddesho asiidh. Acids-ku waxay cunaan dhaldhalaalka iliga, taasoo keenta inuu jabo oo aakhirka soo dhaco.
Cudurka cirridka
Cudurka cirridka waa dhibaato saameyn karta dhoola cadeyntaada. Bukaanka qaba cirridka inta badan waxay leeyihiin hoos u dhac u yimaada nadaafadda afka, taas oo u horseedi karta cudurrada cirridka. Xanuunka cirridka waxa keena bakteeriya ku soo duusha ciridka oo sababa caabuq iyo dhiigbax. Daaweynta cirridka waxaa ka mid ah antibiyootiga, xanuunka dhimista, iyo alaabta nadaafadda afka.
Sida Loo Nadiifiyo Ilkaha iyo Ciridkaaga.
Cudurka cirridka waa xaalad ay sababi karaan arrimo kala duwan oo ka mid yihiin cuntada, nadaafadda afka, iyo qaab nololeedka. Cudurka cirridka wuxuu keeni karaa caabuq iyo caabuq ciridka iyo ilkaha. Waxay kaloo u horseedi kartaa iliggu.
Waxaa jira dhowr tillaabo oo aad qaadi karto si aad uga hortagto cudurka cirridka:
• Ilkahaaga nadiifi Ku caday oo si joogto ah u xoq.
• Ka fogow cunista cunooyinka ay ku badan yihiin sonkorta iyo istaarijku.
• Iska ilaali sigaarka.
• Iska ilaali qaadka.
Afka qalalan
Afka qalalan waa dhibaato caam ah oo dad badani la kulmaan. Waxaa sababi kara arrimo kala duwan, laakiin kuwa ugu badan waa fuuqbaxa iyo candhuufta la'aanta. Markaad af qallalan tahay, way adag tahay inaad wax liqdo, ruugto oo aad hadasho. Waxay kaloo u horseedi kartaa dhibaatooyin kale, sida suuska ilkaha iyo cirridka. Waxaa jira dhowr waxyaalood oo aad samayn karto si aad u daaweyso afka engegan, sidoo kale waxaa jira daawooyin aad qaadan karto si aad u caawiso.
Kansarka Afka
Kansarka afka waa kansar kasoo ka bilaabma unugyada afka. Nooc yada ugu badan ee kansarka afka waxaa loo yaqaan kansarka unugyada squamous afka. Kansarka unugga squamous-ka afka waxa uu ka samaysan karaa unugyada ku teedsan gudaha afka (palate), saqafka afka (maxilla), ciridka, ama dibnaha.
Calaamadaha kansarka afka lagama yaabo in la dareemo marka hore. Haddii aad leedahay kuwa ka mid ah calaamadaha ama calaamadaha soo socda, waa inaad u tagtaa dhakhtar: isbeddel ku yimaada midabka, qaabka, ama cabbirka afkaaga, nabar aan bogsan,buro afkaaga ah, beddelka hadalkaaga, oo ay ku jiraan beddelka sida aad u hadlayso ama sida aad erayada ugu dhawaaqdo; liqidda oo ku adag; ama neefsashada oo ku adkaata.
Sidaad u heshid ilko iyo af daryeel san oo caafimaad qaba samee qabab kan :
Daawayntan fudud ee guriga waxa ay dhawr maalmood gudahood ilkahaaga ka dhigi doontaa kuwo cadcad!
1. Hel nidaam nadaafadda ilkaha oo wanaagsan. Caday oo caday ilkahaaga ugu yaraan laba mar maalintii, booqo dhakhtar ka ilkaha ugu yaraan hal mar sannadkii si aad u hubiso.
2. Qaado cunto caafimaad leh. Cun miro iyo khudaar badan, kana fogow cabitaannada sonkorta leh iyo alaabta cuntada.
3. Samee baaritaanno ilkeed oo joogto ah. Haddii aad aragto wax isbeddel ah oo ku yimaadda ilkahaaga ama ciridkaaga, u hubi dhakhtarka ilkaha sida ugu dhakhsaha badan.
4. Isticmaal xargaha ilkaha. Haddii aad leedahay ilko aan qaab fiican lahayn, kaabadaha ayaa laga yaabaa inay kuu noqdaan doorasho wanaagsan. Biriishyada waxay kaa caawinayaan inay xoojiso ilkahaaga oo ay joojiyaan inay dhaqaaqaan.
5. Isticmaal afka ilaaliyayaasha. Haddii aad tahay qof isboorti ama aad u isticmaasho ilkahaaga shaqo, adeegsiga ilaalinta afka ayaa kaa caawin karta ilaalinta ilkahaaga.
fadlan naga soo follow garee meesha hoose sida aa noola socotid markasta.thanks
halkan ku dhufo"sidee misaankayga u kordhin karaa".
halkan ku dhufo"sidee misaan kayga udhimi kara".
halkan ku dhufo"sababaha keena hurdo la aanta".
