Sababo badan ayaa jira oo ay dadku ugu baahan yihiin hurdo. Hurdadu waxay muhiim u tahay jirku inuu dib u soo celiyo oo uu dib u soo nooleeyo. Waxay ka caawisaa jirka inuu nuugo nafaqooyinka iyo inuu hagaajiyo oo uu dhiso murqaha. Waxa kale oo lagama maarmaan ah in maskaxdu ay sida ugu fiican u shaqeyso.
Hurdadu waa hab dabiici ah oo lagu nasto. Marka aynu daalanahay, jidhkeenu waxa uu soo daayaa endorphins, kuwaas oo ah hormoono na dareensiiya wanaag.
Waxaa jira noocyo badan oo kala duwan oo hurdo ah. Waxaan ku qaadannaa qiyaastii saddex meelood meel nolosheenna hurdo. Maskaxdeenu waxay si joogto ah u firfircoon tahay inta lagu jiro hurdada, laakiin kama warqabno. Indhaheenu hore iyo gadaal ayay u socdaan, wadnaha garacisa iyo dhiiga cadaadiska ayaa hoos u dhacaya, muruqayaguna debciyaan.
Waxaa jira laba nooc oo hurdo ah: REM iyo NREM. REM waa nooca ugu muhiimsan ee hurdada. Inta lagu jiro hurdada REM, maskaxdu waa firfircoon tahay, jidhkuna waa dabacsan yahay. Caadiyan waanu ka warqabnaa riyooyinkeena.
Sababaha keena hurdo la'aanta:
1. Shaqada Shift: Shaqada shift-gu waa sabab caadi ah oo keenta hurdo la'aan. Habeenkii shaqada waxay u horseedi kartaa dhibaatooyin hurdo iyo hurdo la'aan.
3. Ku xad-gudbida maandooriyaha: Isticmaalka maandooriyuhu waxa uu horseedaa dhibaato hurdo iyo hurdo la’aan. Dadka si xun u isticmaala maandooriyaha ama khamriga waxaa laga yaabaa inay ku adkaato hurdada sababtoo ah waxay si joogto ah u welwelaan ama nasasho la'aan.
4. Xaalado caafimaad: Xaaladaha caafimaad qaarkood, sida narcolepsy, waxay keeni karaan dhibaatooyin hurdo la'aan.
5. Jimicsi la’aan: Jimicsi la’aantu waxa ay keentaa dhibaato hurdo iyo hurdo la’aan. Dadka aan helin jimicsi ku filan waxaa laga yaabaa inay ku adkaato inay hurdaan sababtoo ah jidhkoodu si joogto ah ayuu u kacsan yahay.
Hurdada ayaa lama huraan u ah caafimaadka iyo ladnaanta. Waa kuwan qaar ka mid ah faa'iidooyinka seexashada habeenkii:
1. Hurdadu waxay ka caawisaa jirku inuu bogsado oo dib isu soo celiyo.
Hurdadu waa qayb lama huraan u ah qaab nololeed caafimaad leh. Waa lagama maarmaan in jidhku bogsado oo uu naftiisa soo celiyo. Markaad seexato, jidhkaagu wuxuu soo celiyaa tamarta, nadiifiyaa oo hagaajiyaa unugyada, oo xoojiya xusuusta. Dhammaan hababkaan waxay caawiyaan jirkaaga inuu caafimaad qabo oo shaqeeyo.
Sidoo kale hurdodu waxay jirka ka caawisaa inuu habeeyo shucuurtiisa. Marka aad daalan tahay, shucuurtaadu aad bay isu dheeli tiran yihiin, mana dhici doonto inaad si degdeg ah uga jawaabto. Markaad si fiican u nasato, waxaad sidoo kale awood u yeelan kartaa
2. Hurdadu waxay nidaamisaa niyadda iyo dareenka.
Hurdadu waxay lagama maarmaan u tahay habaynta niyadda iyo dareenka. Daraasad lagu daabacay Joornaalka Neuroscience ayaa lagu ogaaday in dadka hurdo ku filan seexdo ay hoos u dhacdo khatarta niyad-jabka. Daraasad kale oo lagu daabacay Cilmi-baadhista Maskaxda ayaa lagu ogaaday in hurdo la'aanta ay horseedi karto khatarta sii kordheysa ee walwalka iyo niyad-jabka.
Faa'iidooyinka hurdada ayaa ka baxsan xakamaynta niyadda. Hurdo la'aanta ayaa lala xiriiriyay shaqada garashada oo daciif ah, khatarta shilalka oo kordhay, iyo miisaanka oo kordha.
Markaa iska hubi inaad seexato hurdo kugu filan! Kaliya maaha inay caawiso nidaaminta niyadda iyo shucuurta, laakiin waxay sidoo kale gacan ka geysataa hagaajinta shaqada garashada, yaraynta khatarta shilalka, iyo ilaalinta caafimaadkayaga.
3:Hurdadu waxay jidhka ka caawisaa inuu xasuusto oo uu barto waxyaabo cusub.
Hurdadu maaha wax caadi inoo ah oo kaliya. Waxa kale oo lagama maarmaan ah in jidhkeenu nasto oo uu soo kabsado. Jidhkayagu waxa uu awoodaa in uu farsameeyo oo kaydiyo xog badan marka aanu si fiican u nasanno. Sida laga soo xigtay National Sleep Foundation, "inta aan hurudno, maskaxdeenu waxay ku mashquulsan yihiin diyaarinta xasuustii aan barannay maalin ka hor iyo u diyaargarow caqabadaha maalinta xigta." Hurdada waxay kaloo naga caawisaa inaan barano macluumaad cusub. Haddii aynaan awoodin in aan hurdo ku filan seexdo, maskaxdeenu ma awooddo in ay iyaduna macluumaadka ka shaqeyso. Dhab ahaantii, sida daraasad laga soo xigtay laga daabacay joornaalka Current Biology, "xoojinta xusuusta xilliga hurdada ayaa lagama maarmaan u ah xoojinta cusub.
Hurdada ayaa lama huraan u ah jirku inuu xasuusto oo uu barto. Marka aynu seexano, jidhkeenu waxa uu awoodaa in uu hagaajiyo oo dib u soo nooleeyo unugyada. Tani aad ayey muhiim u tahay inaad hesho hurdo kugu filan. Marka aan hurudno, maskaxdeenu waxay sidoo kale ka shaqeesa inay soo saarto neurons cusub, kuwaas oo naga caawiya inaan barano oo aan xasuusanno waxyaabaha.
4:Hurdadu waxay kaalin ka geysataa hagaajinta feejignaanta iyo xirfadaha xalinta dhibaatooyinka.
Hurdadu waxay lama huraan u tahay xoogga saarista iyo xirfadaha xallinta dhibaatooyinka labadaba. Marka aan daalanahay, maskaxdeennu si fudud ayay u foojignaadaan, waxaanan ku wanaagsannahay xallinta dhibaatooyinka. Marka aan si fiican u nasanno, waxaan aad u abuurnaa oo aan u nugulnahay khaladaadka.
daraasad ayaa lagu sheegay in ardayda seexday wax ka yar toddobo saacadood habeenkii ay ku dhawaad laba jibaar ka badan tahay inay khaladaad ka galaan imtixaanka xisaabta marka loo eego ardayda seexday siddeed saacadood ama ka badan. Isla daraasaddan ayaa lagu sheegay in ardayda seexday wax ka yar shan saacadood ay sidoo kale u badan tahay inay khaladaad ka galaan imtixaanka marka loo eego ardayda seexday lix saacadood iyo ka badan.
5:Hurdadu waxay kaa caawinaysaa in la yareeyo heerarka walbahaarka.
Hurdadu waxay lama huraan u tahay guud ahaan caafimaadkeena iyo fayoobideena. Waxay kaa caawinaysaa in aynu hoos u dhigno heerarka walbahaarka, wanaajiso niyadayada, iyo kor u qaadida habdhiska difaaca. Intaa waxaa dheer, hurdo fiican oo habeenkii ah waxay naga caawin kartaa inaan si fiican u foojignaano inta lagu jiro maalinta oo aan sameyno go'aamo wanaagsan.
Waxaa jira dhowr sababood oo hurdo fiican habeenkii ay muhiim u tahay. Tusaale ahaan, hurdadu waxa ay caawisaa in aynu wanaajino niyadayada oo aynu hoos u dhigno heerarka walbahaarka. Intaa waxaa dheer, hurdo fiican oo habeenkii ah waxay naga caawin kartaa inaan si fiican u foojignaano inta lagu jiro maalinta oo aan sameyno go'aamo wanaagsan.
6:Hurdadu waxay caawisaa inay hagaajiso caafimaadka maskaxda.
halkan shaki kuma jiro in hurdo wanaagsani ay muhiim u tahay caafimaadka jidhkeena iyo maskaxda labadaba. Marka loo eego Mu'asasada Hurdada Qaranka, hurdo ku filan oo la seexdo waxay hagaajin kartaa niyadayada, shaqada garashada, iyo waqtiga falcelinta. Waxaa dheer, hurdo wanaagsan oo habeenkii ah ayaa lala xiriiriyay hoos u dhac ku yimaada buurnaanta, cudurada wadnaha, sonkorowga, iyo noocyada kansarka qaarkood.
Mid ka mid ah daraasaddan ayaa xitaa muujisay in dadka hurda wax ka yar toddobo saacadood habeenkii ay u badan tahay inay ku dhacaan arrin caafimaadka maskaxda ah, sida walwalka ama niyad-jabka. Iyo marka la helo hurdo wanaagsan habeenkii waa muhiim, waxaa sidoo kale jira waxyaabo aad sameyn kartid si aad u hagaajisid caadooyinkaaga hurdada.
7:Hurdadu waxay u ogolaataa maskaxda inay koraan oo ay koraan.
waxan rajeynaya inaa wax un ka faaiday sidaan aan usoo badino halka hoose ee commentiga nagu la wadaag ra'yigaaga nasoo na follow garee sida ula socoto.
halkan ku dhufo:"sidee misaankeyga u kordhin karaa".
halkan ku dhufo:'sida fudud ee aad misaanka iska dhimi karto".
